AΛΛHΛEΞAPTHΣH Ή AΛΛHΛOΣYMΠAPAΣTAΣH;

 

AΛΛHΛEΞAPTHΣH Ή AΛΛHΛOΣYMΠAPAΣTAΣH;

 

Δύο νέες λέξεις που χρησιμοποιούνται πολύ στην ψυχολογία των σχέσεων είναι οι λέξεις αλληλεξάρτηση και αλληλοσυμπαράσταση, που περιγράφουν δύο εντελώς διαφορετικούς τύπους σχέσεων.

 

AΛΛHΛEΞAPTHΣH

 

Αλληλεξάρτηση υπάρχει όταν δύο άτομα στηρίζονται ή εξαρτώνται το ένα από το άλλο. Έχουν χάσει την ικανότητά τους να νιώθουν ευτυχία μέσα τους και εξαρτώνται το ένα από τον άλλο για να νιώθουν ασφαλείς, να νιώθουν ότι αξίζουν.

 

Πολύ συχνά, σε τέτοιου είδους σχέσεις, ο καθένας υπονομεύει τη δική του ευτυχία και δύναμη, γιατί φοβάται να είναι ευτυχισμένος και δυνατός, όταν ο άλλος δεν είναι. Και οι δύο αυτοπεριορίζονται από μια τέτοια σχέση, αντί να βοηθούν ο ένας τον άλλον να εξελιχθεί και να ωριμάσει εσωτερικά. H αλληλεξάρτηση γεννάει τον ανταγωνισμό και διάφορα άλλα παιχνίδια, με τα οποία ο ένας προσπαθεί να ελέγξει τον άλλον - συνήθως με το να τον τρομοκρατεί, να τον ανακρίνει, να τον κριτικάρει, να παίζει το θύμα ή να αποσύρεται στον εαυτό του και να γίνεται απόμακρος και ψυχρός.

 

Σχέσεις αυτού του είδους πολύ συχνά καταλήγουν σε έναν φαύλο κύκλο, όπου κανένας δεν αλλάζει, κανένας δεν είναι ευτυχισμένος. Δίνονται πολλές υποσχέσεις ή εκτοξεύονται πολλές απειλές, ότι πολλά πρόκειται να αλλάξουν, αλλά τελικά δεν γίνεται απολύτως τίποτα.

 

Νιώθουμε υπεύθυνοι για την πραγματικότητα του άλλου και δεν αντέχουμε να τον βλέπουμε δυστυχισμένο. Προσπαθούμε να αλλάξουμε τη διάθεση του για να έχουμε εμείς ηρεμία και όχι γιατί είναι το καλύτερο γι’ αυτόν. Μέχρις ότου εκείνος αλλάξει, δεν μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι. H ηρεμία μας εξαρτάται από την ηρεμία, ευτυχία, ικανοποίηση ή υγειά του άλλου.

 

Όταν υπάρχει αλληλεξάρτηση, επειδή φοβόμαστε, αποφεύγουμε να λέμε όλη την αλήθεια στον άλλον, ίσως μερικές φορές ακόμα και στον ίδιο τον εαυτό μας.

 

H επικοινωνία γίνεται πια μόνο μέσα από την κριτική και τους καβγάδες, που ανακυκλώνονται συνεχώς. Οι περισσότεροι καβγάδες, βέβαια, ξεκινούν από το πανάρχαιο παιχνίδι τού «ποιος έχει δίκιο».

 

Όταν είμαστε εξαρτημένοι από κάποιον, πάρα πολύ συχνά απαρνιόμαστε τις δικές μας ανάγκες και μερικές φορές ακόμα και τις αξίες μας, προκειμένου να εξασφαλίσουμε την παραδοχή και την επιδοκιμασία του. Και τελικά, ανακαλύπτουμε ότι, όχι μόνον αγνοούμε τις ανάγκες μας, αλλά κάνουμε και πράγματα που δε θέλουμε να κάνουμε και ούτε καν τα πιστεύουμε.

 

AΛΛHΛO-ΣYMΠAPAΣTAΣH

 

Στην αλληλο-συμπαράσταση νιώθουμε πολύ κοντά ο ένας στον άλλον και θέλουμε να μοιραστούμε τη ζωή μας, χωρίς να νιώθουμε εξάρτηση. Δεν πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι αν είμαστε μόνοι μας ή με κάποιον άλλον. Θέλουμε ο άλλος να είναι ευτυχισμένος και κάνουμε οτιδήποτε μπορούμε για να τον βοηθήσουμε. Ωστόσο, δεν πιστεύουμε ότι εμείς είμαστε υπεύθυνοι για την ευτυχία του κι έτσι εμείς μπορούμε να συνεχίσουμε να είμαστε χαρούμενοι ακόμα κι αν εκείνος δεν είναι.

 

Θεωρούμε αυτή τη σχέση σαν μια διαδικασία ανάπτυξης και γνωρίζουμε ότι αυτό που είναι ουσιαστικό σε αυτήν την ανάπτυξη είναι το να είμαστε ειλικρινείς και με τον εαυτό μας και τον άλλον. Έτσι, μαθαίνουμε να είμαστε ειλικρινείς ακόμα και για το παραμικρό που σκεφτόμαστε ή νιώθουμε.

 

Αγαπάμε τον άλλον και θέλουμε κι εκείνος να εξελιχθεί και να πετύχει σε αυτό που έχει επιλέξει. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός, μόνο αμοιβαίος σεβασμός και υποστήριξη. Δεν υπάρχει ζήλια, όταν ο άλλος πετύχει, αλλά μόνο χαρά για την επιτυχία του.

 

Όταν υπάρχει αλληλοσυμπαράσταση αναλαμβάνουμε 100% την ευθύνη για την πραγματικότητά μας και επιτρέπουμε και στον άλλον να κάνει το ίδιο. Δεν περιμένουμε από εκείνον να λύσει τα προβλήματά μας ή να μας κάνει ευτυχισμένους. Αυτό είναι δική μας δουλειά. Επίσης, συνειδητοποιούμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τον άλλον ευτυχισμένο. Μπορούμε να αγαπάμε και να υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλον, αλλά δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε ο ένας την πραγματικότητα του άλλου.

 

ΠPOXΩPΩNTAΣ AΠO THN

AΛΛHΛEΞAPTHΣH ΣTHN AΛΛHΛO-ΣYMΠAPAΣTAΣH

 

Σε μια σχέση αλληλο-συμπαράστασης μαθαίνουμε να αντιμετωπίζουμε το φόβο μας μήπως γίνουν ιδιαίτερα στενές οι σχέσεις μας με τον άλλον. Στην αρχή, τα πράγματα δεν είναι πολύ εύκολα, γιατί φοβόμαστε το πολύ «δέσιμο».

 

Μερικοί από τους φόβους μας μπορεί να είναι:

 

v Δεν του αξίζω, κι αν με γνωρίσει καλά μπορεί να μην με θέλει πια.

 

v  Μπορεί να με πληγώσει, να με απορρίψει ή να με προδώσει.

 

v Μπορεί να με εγκαταλείψει και δεν πιστεύω ότι θα μπορέσω να το αντιμετωπίσω αυτό.

 

v Θα χάσω την ελευθερία μου.

 

v Δεν θα είμαι πια ο εαυτός μου.

 

v  Μπορεί να με εκμεταλλευτεί.

 

v Δεν αντέχω τις ευθύνες μιας σχέσης.

 

v H σχέση μπορεί να αποτύχει.

 

Ένα μέρος της σχέσης αλληλο-συμπαράστασης είναι το να μπορούμε να έχουμε μια πολύ στενή σχέση με κάποιον, αλλά να είμαστε συγχρόνως και ανεξάρτητοι. Βέβαια, πολύ λίγοι είναι εκείνοι που έχουν καταφέρει να βρουν αυτήν την ισορροπία. Μερικοί, ιδίως οι γυναίκες, έχουν καταπληκτική ικανότητα στο να δημιουργήσουν μια στενή σχέση, αλλά δυσκολεύονται να είναι ευτυχισμένοι όταν είναι μόνοι τους. Άλλοι, ιδιαίτερα οι άνδρες, είναι πιο εύκολο να είναι μόνοι, παρά να δημιουργήσουν μια στενή προσωπική σχέση. Βέβαια, αναφερόμαστε σε γενικότητες και, φυσικά, υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις.

 

Μερικές συμπεριφορές, που πιθανόν να δείχνουν κάποιο φόβο για στενή σχέση, μπορεί να είναι:

 

v Κλεινόμαστε και αποφεύγουμε μια βαθιά και ουσιαστική επαφή με τους άλλους.

 

v Δημιουργούμε, με το νου μας, δήθεν ελαττώματα του άλλου, για να δικαιολογηθούμε που δεν προχωράμε σε μια στενότερη σχέση.

 

v Γινόμαστε συναισθηματικά αναίσθητοι και χάνουμε την επαφή μας με τα δικά μας συναισθήματα.

 

v Στήνουμε καβγάδες, για να δημιουργήσουμε μια απόσταση από τον άλλον.

 

v Μπορεί υποσυνείδητα να δημιουργήσουμε μια αρρώστια, που θα μας εμποδίσει να συνδεθούμε στενότερα με κάποιον.

 

v Έχουμε την τάση να ζούμε στο παρελθόν, αποφεύγουμε το παρόν και, κατά συνέπεια, την επαφή με τον άλλον.

 

v Μπορεί να απορροφηθούμε από τη δουλειά μας ή από κάποιο χόμπι ή δραστηριότητα, μόνο και μόνο για να αποφύγουμε τον άλλον.

 

v Μπορεί να φερθούμε κάπως απότομα σε κάποιον, με σκοπό να τον κρατήσουμε σε απόσταση.

 

v Μπορεί να κριτικάρουμε ή να απορρίπτουμε κάποιον, για να τον κρατήσουμε σε απόσταση.

 

Αυτές οι αντιδράσεις είναι ακόμα πιο εμφανείς όταν ο άλλος λειτουργεί μέσα από τους ρόλους του τρομοκράτη, του ανακριτή, του θύματος ή του απόμακρου. Οι αντιδράσεις αυτές είναι αμυντικοί μηχανισμοί που, δυστυχώς, σπάνια μάς προστατεύουν, αλλά, αντίθετα, μας εγκλωβίζουν σε μια ζωή χωρίς αγάπη και εξέλιξη.

 

Ωστόσο, όπως φοβόμαστε να έχουμε στενές επαφές με κάποιον, φοβόμαστε επίσης να είμαστε μακριά του. Είναι όπως λέμε «εμείς μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε». Πότε λοιπόν μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι; Αυτή είναι η φύση της αλληλεξάρτησης: ο φόβος να είσαι και ο φόβος να μην είσαι πολύ συνδεδεμένος.

 

XPEIAZOMAΣTE ΠPOΣΩΠIKO

XΩPO KAI XPONO

 

H μετάβασή μας στην αλληλο-συμπαράσταση σημαίνει ξεπέρασμα του φόβου της απομάκρυνσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι χωρίζουμε, αλλά ότι μπορούμε να νιώθουμε άνετα όταν ο άλλος ζητάει προσωπικό χώρο και χρόνο, για να ασχοληθεί με πράγματα που τον ενδιαφέρουν. Μπορεί να θέλει να πάει μόνος του έναν περίπατο ή να ακούσει μουσική ή να προσευχηθεί ή να παρακολουθήσει μια διάλεξη ή ένα σεμινάριο. Εκείνος μπορεί να θέλει να βγει έξω με παλιούς του φίλους. Εκείνη μπορεί να θέλει να περάσει μια βραδιά με παλιές της συμμαθήτριες.

 

Υπάρχουν στιγμές που μπορεί να μην θέλουμε να κάνουμε τίποτα το ιδιαίτερο, αλλά απλά να θέλουμε να μείνουμε λιγάκι μόνοι μας. Αυτό το χρειαζόμαστε, πότε- πότε, για να χαλαρώσουμε πιο βαθιά και για να ανανεώσουμε την ενέργεια του σώματός μας. Πολλές φορές όταν είμαστε με άλλους, βρισκόμαστε σε συνεχή ένταση, ίσως επειδή χρειάζεται να συζητήσουμε μαζί τους ή να τους εξυπηρετήσουμε με κάποιον τρόπο. Κάποιες φορές, που νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να είμαστε ο αληθινός εαυτός μας, έχουμε την ανάγκη να μένουμε μόνοι μας, χωρίς να έχουμε άλλους γύρω μας.

 

Δυστυχώς, πολλοί σύντροφοι δεν νιώθουν άνετα να αφιερώσουν κάποια ώρα αποκλειστικά στον εαυτό τους, αλλά ούτε και να το επιτρέψουν στον άλλον. Μερικοί λόγοι γι’ αυτό είναι:

 

v Νιώθουμε ότι ο άλλος μάς εγκαταλείπει ή φοβόμαστε ότι θα νιώσει ότι τον εγκαταλείπουμε.

 

v Φοβόμαστε ότι ο άλλος δεν μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του ή εμείς δεν έχουμε μάθει να φροντίζουμε τον εαυτό μας.

 

v Σκεπτόμαστε: «Αν με αγαπούσε πραγματικά θα ήθελε να είναι πάντα μαζί μου. Θα έπρεπε πάντα να με προτιμάει από τους φίλους του. Το ζευγάρι πρέπει να είναι πάντα μαζί».

 

v Σε μερικές Μεσογειακές ή Αραβικές χώρες είναι αδιανόητο στους άνδρες ότι οι γυναίκες τους θα μπορούσαν να αφήσουν το σπίτι και να έχουν άλλα ενδιαφέροντα, πέρα από την οικογένεια. Αυτοί οι άνδρες ενοχλούνται ή νιώθουν ακόμα και μειωμένοι με το γεγονός ότι μπορεί η γυναίκα τους να απολαμβάνει μια σειρά διαλέξεων ή μια μικρή εκδρομή με τις φίλες της. Φοβούνται ίσως ότι θα χάσουν τον έλεγχο επάνω της, κάτι που τους είναι πολύ σημαντικό για να νιώθουν ασφάλεια, να νιώθουν ότι είναι άνδρες.

 

H αλήθεια είναι ότι μερικοί από μας δεν μπορούμε να διασκεδάσουμε όταν είμαστε μόνοι μας. Δεν έχουμε ενδιαφέροντα με τα οποία να ασχοληθούμε. Όλη μας η ενέργειά μας είναι εγκλωβισμένη μέσα στον άλλον και όταν αυτός ή αυτή δεν είναι μαζί μας, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, πώς να περάσουμε την ώρα μας. Κι αυτός είναι ο λόγος που πολλοί άνθρωποι, όταν είναι μόνοι τους για κάποια ώρα, το πρώτο που κάνουν είναι να τηλεφωνήσουν σε κάποιον ή να ανοίξουν την τηλεόραση.

 

Προχωρώντας από την αλληλεξάρτηση προς την αλληλο-συμπαράσταση καλούμαστε να αντιμετωπίζουμε αυτούς τους φόβους και να μπορούμε να νιώθουμε ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι, ακόμα κι όταν ο αγαπημένος μας δεν είναι κοντά μας για μια μικρή χρονική περίοδο.

 

ΛEΠTEΠIΛEΠTA ΠPOBΛHMATA

 

Ένα άλλο πρόβλημα της αλληλεξάρτησης είναι ότι τείνουμε να λειτουργούμε υποσυνείδητα ή μηχανικά σε σχέση με ορισμένα προβλήματα που προκύπτουν, όταν έχουμε απορροφηθεί μέσα στους ρόλους του τρομοκράτη, του ανακριτή, του θύματος ή του απόμακρου. Μερικά από τα προβλήματα που μπορούν να μας παρακινήσουν σ’ αυτούς τους ρόλους είναι:

 

v Μπορούμε να εμπιστευτούμε τον άλλον ή όχι; Μπορεί να μας εγκαταλείψει. Μπορεί να μας απατήσει. Μπορεί να μας πληγώσει. Μπορεί να προσπαθήσει να μας καταπιέσει. Έτσι λοιπόν μπαίνουμε σ’ αυτούς τους «προστατευτικούς» αμυντικούς ρόλους και ενεργούμε υποσυνείδητα χωρίς αγάπη και πραγματική επικοινωνία.

 

v Το θέμα της εξουσίας, της δύναμης και του ελέγχου. Ποιος από τους δύο θα αποφασίσει τι θα γίνει; Ποιος θα επιβληθεί στον άλλον; Ποιος θα έχει το «πάνω χέρι»; Υποσυνείδητα, παίζουμε παιχνίδια για δύναμη και έλεγχο, για να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες μας.

 

v Τα συναισθήματά μας, που αφορούν στην αυτοεκτίμησή μας, είναι πάντοτε πολύ εύθραυστα και ταράζονται εύκολα από την απόρριψη και διάφορες συμπεριφορές του άλλου, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε, υποσυνείδητα, σε παιχνίδια και ρόλους, για να προασπίσουμε την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας.

 

v Yπάρχουν μέσα μας διάφορα συναισθήματα που έχουμε καταπιέσει πολλά χρόνια. Mπορεί να γεννήθηκαν από αυτή τη σχέση ή από παλαιότερες. Αυτά τα συναισθήματα μάς είναι πολύ δυσάρεστα και γι’ αυτό προσπαθούμε να τα κρύψουμε. Όλες αυτές οι υποσυνείδητες αντιδράσεις μαραίνουν το δυναμικό μας και εμποδίζουν μια ειλικρινή επικοινωνία.

 

v Τα σεξουαλικά προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται εύκολα, γιατί έχουμε μια ενδογενή ντροπή για τις σεξουαλικές μας ανάγκες και, επίσης, επειδή η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, σαν άνδρες και γυναίκες, είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το πόσο έλκουμε σεξουαλικά το σύντροφό μας.

 

Δυστυχώς, αυτά τα προβλήματα σπάνια συζητιούνται με ειλικρίνεια και ωριμότητα, για να βρεθεί μια λύση. Συνήθως, προσπαθούμε να πάρουμε αυτό που θέλουμε μέσα από ρόλους: κατηγορώντας, απειλώντας, κριτικάροντας, αποφεύγοντας, παίζοντας το ρόλο του θύματος κλπ.

 

Χρειάζεται, όμως, να αποκτήσουμε την ικανότητα να συζητήσουμε αυτές τις ανάγκες μας με ειλικρίνεια και ωριμότητα, ώστε να μπορέσει ο καθένας μας να πάρει ό,τι χρειάζεται από αυτήν τη συνειδητή σχέση αγάπης. Θα πρέπει να αποκτήσουμε την ικανότητα να μιλάμε για το φόβο μας μήπως πληγωθούμε, για τα παιχνίδια που βλέπουμε ότι παίζουμε για έλεγχο και εξουσία, για τις αμφιβολίες σχετικά με την αξία μας, για τα καταπιεσμένα βαθύτερα συναισθήματά μας, για τις σεξουαλικές μας ανάγκες ή ακόμα και για τη μη ύπαρξη σεξουαλικών αναγκών.

 

Έτσι, λοιπόν, χρειάζεται να κάνουμε τις επιλογές μας. Μπορούμε να αφήσουμε αυτά και άλλα προβλήματα να καταστρέφουν σιωπηρά την ευτυχία και τη σχέση μας και, πολύ συχνά, την υγεία μας ή, αντίθετα, μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε άμεσα αναλύοντας και κατανοώντας τα.

 

α. Να εντοπίσουμε τι είναι αυτό που πραγματικά νιώθουμε και τι είναι αυτό που πραγματικά σκεπτόμαστε.

 

β. Να το εξετάσουμε, να το αναλύσουμε και να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι ακριβώς είναι αυτό που νιώθουμε και χρειαζόμαστε, γιατί το νιώθουμε και γιατί το χρειαζόμαστε.

 

γ. Να αναλάβουμε την ευθύνη των αναγκών μας, των συναισθημάτων και της κατάστασης της ζωής μας. Και κάτι ακόμα: να μην κατηγορούμε τον άλλον γι’ αυτό που νιώθουμε ή που δημιουργούμε στη ζωή μας.

 

δ. Όταν αναλαμβάνουμε αυτήν την ευθύνη, μοιραζόμαστε με τον αγαπημένο μας αυτό που ανακαλύψαμε χωρίς κριτική ή κατηγορία.

 

ε. Κάνουμε εσωτερική εργασία, για να απελευθερωθούμε από οτιδήποτε πιστεύουμε ότι εμποδίζει την ευτυχία μας.

 

στ.  Εργαζόμαστε με τον άλλο, για να βρούμε εξωτερικές λύσεις που θα ικανοποιούν και τους δυο μας.

 

ΞANAΔHMIOYPΓΩNTAΣ

THN ΠAIΔIKH MAΣ HΛIKIA

 

Ένας άλλος τρόπος να προχωρήσουμε από την αλληλεξάρτηση στην αλληλο-συμπαράσταση είναι να απελευθερωθούμε από τους παιδικούς προγραμματισμούς μας. Πολλοί από μας τείνουμε να ξαναδημιουργούμε τον έναν ή και τους δύο γονείς μας στο πρόσωπό του συντρόφου μας. Υποσυνείδητα, διαλέγουμε κάποιον που, είτε μοιάζει πολύ είτε είναι εντελώς αντίθετος από τους γονείς μας. Έτσι, λοιπόν, πορευόμαστε μέσα από διάφορα δράματα που δημιουργήθηκαν στα παιδικά μας χρόνια.

 

Αν λειτουργήσουμε υποσυνείδητα σε σχέση με αυτά τα προβλήματα του παρελθόντος, τότε το μόνο που κάνουμε είναι να υπονομεύσουμε και να δηλητηριάσουμε την ευτυχία και τη σχέση μας.

 

Για παράδειγμα: Η Μαρία και ο Γιάννης αγαπούν και σέβονται ο ένας τον άλλον, αλλά βασανίζονται από συνεχείς καβγάδες και συγκρούσεις, με αποτέλεσμα ο καθένας να πληγώνεται και να νιώθει ότι αδικείται. O Γιάννης πιστεύει ότι η Μαρία δεν τον δέχεται, επειδή όλο του λέει τι πρέπει να κάνει ή όλο τον ρωτάει τι έκανε ή δεν έκανε (ανακριτής).

 

O Γιάννης πιστεύει ότι η Μαρία αμφιβάλλει για την ικανότητά του ή την κρίση του και για την αξία του, κάτι που έκανε συνέχεια η μητέρα του, όταν του έλεγε ότι δεν πρόκειται να καταφέρει τίποτα στη ζωή του. Aυτός τότε προστατεύει τον εαυτό του, βάζοντας τις φωνές και θυμώνοντας (τρομοκράτης).

 

Αυτό φοβίζει πάρα πολύ τη Μαρία, γιατί έτσι ακριβώς έκανε ο πατέρας της, όταν εκείνη ήταν παιδί. Eκείνη, όταν συμβαίνει αυτό, υποχωρεί και κλείνεται στον εαυτό της για πολλές μέρες, για να αποφύγει την επαφή μαζί του. Νιώθει ότι την έχει παρεξηγήσει, νιώθει πληγωμένη και αδικημένη και έχει μπει στο ρόλο του θύματος.

 

Από την άλλη και ο Γιάννης είναι πληγωμένος και νιώθει ότι δεν εκτιμούν τα όσα κάνει για την οικογένεια του. Δεν το δέχεται να αμφιβάλλουν για οτιδήποτε κάνει. Νιώθει αδικία, γίνεται απόμακρος και αποφεύγει κάθε επικοινωνία, τουλάχιστον για λίγες μέρες.

 

Όλο αυτό συνεχίζεται και συνεχίζεται, γιατί η Μαρία δεν έχει ακόμα εργαστεί για να αποβάλει τον φόβο της για τον πατέρα της, αλλά ούτε και ο Γιάννης έχει εργαστεί για να αποβάλει την απόρριψη της μητέρας του. H ελευθερία τους εξαρτάται από την εργασία που θα κάνουν με το εσωτερικό τους παιδί.

 

 

Ένα ακόμα παράδειγμα: H Όλγα και ο Γιώργος αγαπιούνται και σέβονται πολύ ο ένας τον άλλον. H Όλγα, όμως, δυσανασχετεί με το κάπνισμα του Γιώργου. O καπνός την ενοχλεί, αλλά εκείνο που την ενοχλεί ακόμη περισσότερο είναι ότι ο Γιώργος συνεχίζει να καπνίζει στα δωμάτια, ενώ τον έχει παρακαλέσει να μην το κάνει. H Όλγα πληγώνεται πιο πολύ που ο Γιώργος αγνοεί την παράκλησή της να μην καπνίζει, παρά από τον ίδιο τον καπνό. Έτσι, λοιπόν, σκέφτεται ότι, αν την αγαπούσε θα της έκανε το χατίρι.

 

Μια τέτοια σκέψη δεν είναι παρά η συνέχεια του συμπεράσματος από τα παιδικά της χρόνια, ότι οι ανάγκες της σαν παιδί ή γυναίκας δεν ήταν σημαντικές κι ότι κανένας δεν τις πρόσεχε. Είχε μάθει ότι σαν γυναίκα είναι απλά εκεί για να υπηρετεί και να θυσιάζεται.

 

O Γιώργος αγαπάει και θαυμάζει την γυναίκα του. Ωστόσο νιώθει ότι, σαν άνδρας του σπιτιού, δεν μπορεί να τρέχει στο μπαλκόνι κάθε φορά που θέλει να καπνίσει. Αυτό είναι το σπίτι του, που έχει φτιάξει με πολλή δουλειά και κόπο. Δεν θέλει να ενοχλήσει την γυναίκα του με το κάπνισμά του, αλλά δεν μπορεί και να περιορίζει τον εαυτό του μ’ αυτόν τον τρόπο. Νιώθει ότι η εικόνα του εαυτού του σαν άνδρα αμφισβητείται.

 

Κι αυτές οι πεποιθήσεις είναι επίσης μια προβολή της παιδικής του ηλικίας, όταν οι γονείς του τού περιόριζαν την ελευθερία της έκφρασης. Τώρα θέλει να είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει, ενώ, από την άλλη πλευρά, και η Όλγα θέλει τώρα να έχει το δικαίωμα να εκφράζει τις ανάγκες της και να γίνονται σεβαστές.

 

O καθένας τους θα πρέπει να εργαστεί, για να μεταμορφώσει αυτές τις παιδικές του εμπειρίες. Θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιήσουν διάφορες τεχνικές για την επίλυση των προβλημάτων, όπου υπάρχει σύγκρουση αναγκών. 

 

O παρακάτω κατάλογος θα σας βοηθήσει να συνοψίσετε τις διαφορές μεταξύ αλληλεξάρτησης και αλληλοσυμπαράστασης.

 

==============

 

ΣYMΠTΩMATA AΛΛHΛEΞAPTHΣHΣ

 

v Χρειαζόμαστε την έγκριση του άλλου. Φοβόμαστε την απόρριψή του.

 

v Δεν μπορούμε να νιώσουμε καλά, αν ο άλλος δεν νιώθει καλά.

 

v Χρειαζόμαστε να λύσουμε το πρόβλημα του άλλου γι’ αυτόν.

 

v Δεν μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι, παρά μόνον όταν ο άλλος είναι ευχαριστημένος μαζί μας.

 

v Χρειαζόμαστε να προστατεύουμε τον άλλον ή να μας προστατεύει.

 

v Έχουμε ανάγκη τον άλλον για να μπορέσουμε να νιώθουμε ασφαλείς, άξιοι και ευτυχισμένοι.

 

v Φοβόμαστε να πούμε την αλήθεια - O άλλος μπορεί να πληγωθεί ή να θυμώσει.

 

v Χάνουμε την επαφή μας με τις προσωπικές μας ανάγκες και ζούμε μέσα από τις ανάγκες του άλλου.

 

v Δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι θα ζήσουμε χωρίς τον άλλον.

 

v Συναγωνιζόμαστε για την απόκτηση δύναμης και αξίας.

 

v Αποφεύγουμε να συμμετέχουμε στα ενδιαφέροντα του άλλου.

 

========================

 

ΣYMΠTΩMATA AΛΛHΛOΣYMΠAPAΣTAΣHΣ

 

v Δεχόμαστε τον εαυτό μας και τον άλλον.

 

v Θέλουμε ο άλλος να είναι καλά και μπορούμε να είμαστε και εμείς καλά, ακόμα κι όταν αυτός δεν μπορεί ή δεν θέλει να είναι καλά.

 

v Βοηθάμε τον άλλον, με τον καλύτερο τρόπο που μπορούμε, και δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη για την επίλυση των προβλημάτων του.

 

v Θέλουμε ο άλλος να είναι ευχαριστημένος και μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι, ακόμα κι αν αυτός δεν είναι.

 

v Έχουμε πίστη στην αμοιβαία ικανότητά μας να προστατεύουμε τον εαυτό μας.

 

v Νιώθουμε εσωτερικά ασφαλείς, σίγουροι και ευτυχισμένοι.

 

v Επικοινωνούμε με ειλικρίνεια σε όλες τις περιπτώσεις.

 

v Προσπαθούμε να βρούμε μια δίκαιη ισορροπία στην ικανοποίηση των αναγκών μας.

 

v Θέλουμε να είμαστε μαζί και απολαμβάνουμε ο ένας την συντροφιά του άλλου, αλλά μπορούμε να δεχτούμε και το να μην είμαστε μαζί.

 

v Ενθαρρύνουμε ο ένας τον άλλον.

 

v Συμμετέχουμε ο ένας στα ενδιαφέρονται του άλλου.