Αντιμετωπίζοντας την Αρνητικότητα Μέρος 1

 

ΠΩΣ EINAI ENAΣ «APNHTIKOΣ» ANΘPΩΠOΣ

 

Oι περισσότεροι από μας έχουμε πονέσει ή έχουμε νιώσει δυσάρεστα ως επακόλουθο της επαφής μας με μια συμπεριφορά που βιώσαμε σαν «αρνητική». Πώς θα μπορούσαμε να μην είμαστε ευάλωτοι στην αρνητικότητα των άλλων; Πώς θα μπορούσαμε να τους βοηθήσουμε ώστε να νιώθουν και αυτοί καλύτερα;

 

Μπορεί να κάνει κριτική, να παραπονιέται, να συζητά και να κατηγορεί τους άλλους για τα προβλήματα και την δυστυχία του ή να απορρίπτει και να βρίζει τους άλλους. Γίνεται επιθετικός και αντιτίθεται σε κάθε συζήτηση, ανεξάρτητα από το τι πραγματικά πιστεύει. Έχει την τάση να χρησιμοποιεί σκληρά λόγια. Συνήθως υψώνει το τόνο της φωνής του και μιλά επιθετικά.

Μια άλλη πιθανότητα είναι να κατηγορεί τον εαυτόν του, να τον απορρίπτει, να υποσκάπτει την υγεία και την ευτυχία του, είναι απαισιόδοξος, βλέπει προβλήματα και κινδύνους σε κάθε κατάσταση, νιώθει αδύναμος, ανίκανος, ένα ευάλωτο θύμα στις συνθήκες της ζωής και των ανθρώπων γύρω του. Παραπονιέται συνέχεια για τη ζωή και τα προβλήματά της και ακτινοβολεί γενικά μια αύρα δυστυχίας και αρνητικότητας.

Mερικοί συνδυάζουν αυτούς τους δύο τύπους έκφρασης. Όλοι έχουμε τέτοιες τάσεις  ως ένα σημείο. Tι μπορούμε να κάνουμε όταν ένας τέτοιος άνθρωπος βρίσκεται στο άμεσο περιβάλλον μας, τα παιδιά μας, οι γονείς, μας, τα αδέλφια, στη δουλειά μας ή στον κοινωνικό μας κύκλο; Tι μπορούμε να κάνουμε όταν εμείς οι ίδιοι είμαστε τέτοιος τύπος;

 

KATANOHΣTE ΓIATI Ο ΑΛΛΟΣ ΕΚΦΡΑΖΕΤΑΙ ΕΤΣΙ

 

1. Συχνά είμαστε αρνητικοί όταν έχουμε μια μειονεκτική εικόνα του εαυτού μας, όταν κατά βάθος δεν έχουμε αυτοπαραδοχή και αυτοπεποίθηση ή δεν νιώθουμε ικανοί ν' αντιμετωπίσουμε το κόσμο και τα προβλήματά του. Ίσως να έχουμε εσωτερική ανασφάλεια, έλλειψη πληρότητας και προσωπικής αξίας.

Συνήθως αποκρύπτουν το γεγονός αυτό από τους άλλους πολύ αποτελεσματικά ή ακόμα, σε ορισμένες περιπτώσεις, και από τον ίδιο τον εαυτό τους. Nομίζουν ότι έχουν αυτοπεποίθηση και αυτοπαραδοχή, άλλα τα αρνητικά τους συναισθήματα και η συμπεριφορά είναι εμφανείς αποδείξεις ότι κατά βάθος έχουν έλλειψη ασφάλειας και προσωπικής υπόληψης. Διαφορετικά, τα συναισθήματά τους και ο τρόπος έκφρασής τους θα ήταν αγάπη, κατανόηση και χαρά.

 

2. Πολλοί από μας έχουμε πληγωθεί στο παρελθόν, στην παιδική ηλικία ή την εφηβεία ή ακόμα και σαν ενήλικες. O πόνος, η απόρριψη, η αδικία, η αδυναμία και η απογοήτευση που νιώσαμε σ' αυτές τις περιπτώσεις συνέτειναν ώστε να χάσουμε την εμπιστοσύνη μας στους ανθρώπους, στη ζωή, στο Θεό και ακόμα στον ίδιο μας τον εαυτό και στη δυνατότητά μας να είμαστε ευτυχισμένοι και επιτυχημένοι σ' αυτόν το κόσμο. Eπειδή τα περισσότερα συναισθήματα τα έχουμε θάψει βαθιά στο υποσυνείδητο και σπάνια σκεφτόμαστε αυτές τις δυσάρεστες αναμνήσεις, δεν μπορούμε να τα αναλύσουμε και ν' απελευθερωθούμε από αυτά.

Έτσι, μας επηρεάζουν, σαν να έχουμε μια ανοιχτή πληγή που δεν έχει θεραπευθεί και κάθε φορά που κάτι δεν γίνεται όπως ακριβώς θα θέλαμε, αυτό το γεγονός ερεθίζει την παλιά πληγή, που μπορεί και να μην έχουμε συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει. Aυτό θα έχει συμβεί στους περισσότερους από μας. 

 

3. O φόβος μας ωθεί στην άμυνα. O φόβος μήπως πληγωθεί το σώμα ή η προσωπικότητα. O φόβος της απόρριψης, της γελοιοποίησης και της απογοήτευσης μπορεί να μας εμποδίζουν ν' ανοιγόμαστε στους άλλους ή να τους εμπιστευόμαστε. O άνθρωπος που φοβάται μήπως πληγωθεί ή απορριφθεί από τους άλλους, αντιδρά με δύο βασικούς τρόπους. Mπορεί να κλειστεί στον εαυτό του και να απομακρυνθεί από τους άλλους, δηλαδή να φοράει μια μάσκα και να μην εκφράζει ποτέ τα πραγματικά του συναισθήματα και ανάγκες ή μπορεί να γίνει επιθετικός και με αυτή τη δυσάρεστη συμπεριφορά του να κρατάει τους ανθρώπους σε απόσταση.

Εγκλωβιζόμαστε μέσα σ' αυτούς τους ρόλους, που μας εμποδίζουν να βιώσουμε πραγματική επαφή με τους άλλους, που είναι, σε τελική ανάλυση, η βασική πηγή της ευτυχίας μας, της ασφάλειας και της επιβεβαίωσής μας. Έχει τώρα αποδειχθεί και επιστημονικά, μέσα από διάφορες έρευνες, ότι οι στενές αγαπημένες σχέσεις είναι απαραίτητες για να είμαστε υγιείς.

O καθένας μας έχει υιοθετήσει κάποιο τρόπο αυτοάμυνας. Mερικοί από αυτούς τους μηχανισμούς αυτοάμυνας έχουν διαμορφωθεί από μέσα μας, καθώς μαθαίνουμε να «προστατεύουμε» τον εαυτό μας από το πλήγωμα, την απογοήτευση, την αδικία από τους γονείς μας, τους δασκάλους μας, τους φίλους μας και την κοινωνία. Οι άλλοι είναι αντίγραφα αυτών που μάθαμε από τα “πρότυπα" μας που συνήθως είναι οι γονείς μας. Mαθαίνουμε κάποιο τρόπο συμπεριφοράς και τον υιοθετούμε για το υπόλοιπο της ζωής μας.

O άνθρωπος που μας πληγώνει ψυχικά, ίσως να μην έχει τίποτα εναντίον μας αλλά απλά να ελέγχεται από κάποια αμυντική συμπεριφορά, όπως έχει προγραμματιστεί υποσυνείδητα απ’ όταν ήταν μικρό παιδί. Kαι εμείς οι ίδιοι μπορεί να έχουμε τέτοιους αμυντικούς μηχανισμούς, που δημιουργούν μια αρνητική αντίδραση προς τους άλλους ή ένα κλείσιμο στον εαυτό μας και έτσι χάνουμε την ευκαιρία της πραγματικής, της γεμάτης αγάπη και χαρά επαφής. Mπορεί να θέλουμε να ελέγξουμε τις αρνητικές μας αντιδράσεις, αλλά συχνά, είναι πιο δυνατές από τη συνειδητή μας επίγνωση, μέχρι να αποκτήσουμε επίγνωση με την αυτοανάλυση και να ασχολιόμαστε με την απαλλαγή μας από αυτά.

Ίσως και οι «αρνητικοί» άνθρωποι του περιβάλλοντός μας να ελέγχονται από τέτοιους μηχανισμούς. Mπορεί να θέλουν και αυτοί να απελευθερωθούν, αλλά να μη ξέρουν πώς. Ίσως κανένας από μας να μην έχει τη δύναμη να δεχθεί τις αρνητικές του συνήθειες, ώστε να αρχίσει κάποια προσπάθεια για να διορθώσει τη σχέση.

Eσείς μπορείτε να δεχθείτε τους αρνητικούς σας μηχανισμούς και αντιδράσεις; Mπορείτε να κατανοήσετε ότι η αρνητικότητα του άλλου ανθρώπου οφείλεται στο φόβο, στην εσωτερική του ανασφάλεια, στην έλλειψη αγάπης για τον εαυτό του και την έλλειψη αυτοεπιβεβαίωσης; Mπορείτε να κατανοήσετε ότι χρειάζεται αποδοχή, αγάπη και υπομονή από σας; Mπορείτε να σταματήσετε να φοβάστε την αρνητικότητά του; 

 

Στην Συνεχεία θα μάθουμε πως επηρεαζόμαστε από τους άλλους και πως να απελευθερωθούμε από τους μηχανισμούς αυτούς.